يك عمده‌ترين اثرات نور آفتاب را مربوط به اشعه ماوراء بنفش A و B است
دكتر نرگس پورحيدري متخصص بيماري‌هاي پوست:
بروز علائم پيري زودرس، از جمله اثرات تابش نور آفتاب بر پوست است.
پيري پوست در اثر تماس مستقيم با نور آفتاب اغلب به صورت پررنگ شدن، خشك و خشن شدن، از بين رفتن سفتي پوست و در نتيجه ايجاد چين و چروك در آن تظاهر مي‌كند.
ايجاد سرطان‌هاي پوستي را از ديگر عوارض ديررس نور آفتاب است و اثرات زودرس خورشيد بر پوست شامل التهاب، برنزه شدن، افزايش ضخامت پوست در حدود 2 الي4 برابر و نيز تغييرات ايمونولوژيك است كه در اين مورد نور خورشيد با تغيير در سيستم ايمني، منجر به سرطان‌هاي پوستي و عفونت پوست مي‌شود.
به طور كلي علائم اثرات نور خورشيد به صورت قرمزي، آفتاب سوختگي، تاول، تحريك پوست به ويژه در افراد با پوست روشن و چشم‌هاي رنگي تظاهر مي‌كند، اما در افراد داراي پوست‌هاي تيره‌تر به صورت برنزه شدن خود را نشان مي‌دهد.
ايجاد كك و مك و لك‌هاي پوستي، همچنين برخي خال‌ها كه ايجاد و زياد شدن آنها ارتباط مستقيم با نور خورشيد دارد، از ديگر علائم مواجهه با نور خورشيد است.
شديدترين اثرات مخرب خورشيد بر پوست مربوط به چه ساعت‌هايي از روز است:
از آنجايي كه طي ساعات 11 صبح تا 3 بعدازظهر، خورشيد نسبت به زمين به طور مستقيم قرار گرفته و بيشترين ميزان نور خورشيد در اين ساعات به زمين تابيده مي‌شود، لذا محافظت از پوست در برابر نور، با تاكيد بيشتري در اين ساعات توصيه مي‌شود.
تماس با آفتاب به مدت حداقل 15 دقيقه در روز موجب توليد مقادير مطلوب ويتامين D در پوست شده، اما توصيه مي‌شود در اين مدت از اثرات مخرب آفتاب بر روي پوست محافظت شود.
پيشگيري از اثرات مضر نور خورشيد بر پوست
بهتر است در ساعاتي از روز كه نور با بيشترين ميزان اشعه به زمين مي‌تابد، از منزل خارج نشده و در صورت لزوم از پوشش مناسب نظير كلاه‌هاي لبه دار، دستكش و كرم‌هاي ضد آفتاب استفاده شود.
ضخامت فيبرهاي لباس، تعداد لايه‌هاي لباس، نوع شستشو و مواد مورد استفاده در شستشو و نوع الياف لباس را در ميزان اثر نور آفتاب بر پوست موثراست ، الياف پلي استر بيشترين و الياف كتان كمترين ميزان اثر محافظي را در برابر خوشيد دارا هستند.
ضد آفتاب‌ها، فرآورده‌هايي هستند كه اثر اشعه ماوراء بنفش را بر روي پوست از بين مي‌برند و موجب كاهش ميزان آفتاب سوختگي و ساير ضايعات پوستي ناشي از آفتاب، همچنين كاهش خطر ابتلا به سرطان‌هاي پوستي مي‌شوند.
به طور عمده پوست مردان در مقايسه با پوست زنان به ميزان بيشتري در معرض اثرات نامطلوب محيطي نظير نورخورشيد، شرايط نامطلوب جوي مثل گرما، سرما، خشكي و نيز آلودگي هوا قرار دارد. همچنين اصلاح صورت در مردان فرآيندي است كه با از بين بردن لايه محافظ طبيعي پوست، آسيب پذيري آن را برابر عوامل نامساعد محيط افزايش مي‌دهد.
استفاده كمتر از فرآورده‌هاي بهداشتي و مراقبت كمتر از پوست در مردان نسبت به زنان، عامل ديگري است كه موجب نمود اثرات تخريبي عوامل نامطلوب، با سرعت و شدت بيشتر در آنان مي‌شود.
پوست مردان را چرب‌تر از پوست زنان است و اگرچه اندازه غدد مترشحه چربي در مردان كوچكتر از زنان است، اما به علت ترشح بالاتر، هورمون تستوسترون در مردان و در مقابل ترشح بيشتر هورمون استروژن در زنان، ميزان ترشح چربي در پوست مردان به طور متوسط حدود 2 برابر زنان است كه اين امر موجب مسدود شدن حفرات سطح پوست و پديد آمدن دانه‌هاي سرسياه يا سفيد در آن، همچنين بروز جوش‌هاي پوستي مي‌شود.
با توجه به تفاوت‌هاي ذكر شده و برخي تفاوت‌ها ديگر نظير پايين تر بودن PH پوست مردان نسبت به زنان، امروزه ضدآفتاب‌هاي مخصوص مردان با ويژگي‌هايي مثل قدرت حفاظتي بالا در تمام طول موج‌هاي پرتوهاي فرابنفش، فاقد چربي و مقاوم در برابر شستشو و تعريق توليد مي‌شود.
جذب اشعه فرابنفش و انعكاس آن را دو مكانيسم عمل ضدآفتابها است و اغلب ضدآفتابها كه به آنها "ضد آفتاب‌هاي شيميايي" اطلاق مي‌شود، داراي تركيبات ارگانيك شيميايي مانند "اكسي بنزن" هستند كه اشعه ماوراء بنفش را جذب مي‌كنند.
گروه ديگري از اين فرآورده‌ها، تحت عنوان "ضد آفتاب‌هاي فيزيكال"، داراي موادي مانند "اكسيد تيتانيوم" و "اكسيد زينك" هستند كه نور را منعكس مي‌كنند.
استفاده از جاذب‌هاي شيميايي پرتوهاي ماوراء بنفش در تركيب كرم‌هاي ضد آفتاب شيميايي، موجب بروز آلرژي در برخي از افراد مي‌شود، بهتر است افراد داراي پوست حساس از ضدآفتاب‌هاي فيزيكال استفاده نمايند.
استفاده از ضدآفتاب را براي تمامي افراد و از سنين بالاي 6 ماهگي ضروري است و استفاده از لباس مناسب جهت به حداقل رساندن آثار زيانبار نور خورشيد در اطفال زير سن 6 ماهگي توصيه مي‌شود.
امروزه ثابت شده است هر چه سن شروع استفاده از ضدآفتاب پايين‌تر باشد، اثرات مخرب آفتاب روي پوست در آينده كمتر خواهد بود. 50 درصد از آسيب‌هاي ناشي از اشعه ماوراء بنفش قبل از 18 سالگي شروع مي شود.
تفاوت بين ضدآفتاب‌هاي خارجي و ايراني
امروزه در كشور، پيشرفت‌هاي زيادي در رابطه با توليد ضد آفتاب‌هاي با كيفيت بالا و رنگ مناسب صورت گرفته است و انواع ضدآفتاب‌هاي فيزيكال، شيميايي، ساده و رنگي، متناسب با تمام پوست‌ها وجود داشته و فرآورده‌هاي ايراني به دليل قيمت مناسب طرفداران بيشتري دارند.
از آنجايي كه ضدآفتابها بايد از هر 5/2- 3 ساعت مجدداً استفاده شوند، در صورت استفاده از يك محصول با قيمت مناسبتر، افراد راحتتر خواهند توانست از ضدآفتابها بهره بگيرند.
انتخاب ضدآفتاب متناسب با هر نوع پوست، معمولي، چرب، خشك و يا حساس مهم است . ضد آفتابي كه هر فرد انتخاب مي‌كند، بايد با پوست وي سازگار بوده و از قدرت حفاظتي مناسب برخوردار باشد، به طوري كه بهتر است اين فرآورده‌ها داراي حداقل فاكتور حفاظتي (SPF 30 ) باشد، اما SPF بالاتر از 30 تاثير چندان قابل توجهي ندارد.
استفاده از ضدآفتابها حتي در روزهاي ابري و مكان‌هاي سايه لازم است و به علت تابش نور از جهات مختلف بر پوست در محيط‌هاي برفي و آبي و تشديد شدت تابش پرتوهاي نور خورشيد در اين محيط‌ها و نيز ارتفاعات، استفاده از كرم‌هاي ضد آفتاب در اين نقاط بسيار ضروري است.
ضد آفتاب‌هاي رنگي حاوي رنگدانه‌اي معدني هستند كه موجب هماهنگي بيشتر رنگ كرم با رنگ پوست مي‌شوند.
جهت پيشگيري از افزايش كك و مك و لك‌هاي پوستي كه در اثر مواجه با نور خورشيد ايجاد شده‌اند، استفاده منظم از ضد آفتاب‌ها و نيز داروهايي را كه لك‌ها را كمرنگ‌تر كنند، موثر است و اين علائم از طريق لايه بردارها و اعمالي از قبيل پيلينگ و ميكرودرم ابريژن تا حدي قابل درمان هستند.
برخي اثرات نور خورشيد نظير پيري زودرس، شلي و افتادگي پوست به سختي به درمان‌ها پاسخ مي‌دهند و روش‌هاي سخت و پرهزينه‌اي نظير جراحي، ليزر و تزريق بوتاكس را مي‌طلبند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر